02/06/2019 –අනිද්දා (තරිඳු උඩුවරගෙදර)
ෆැන්ටසියෙන් මහපොළොවට
ලොව ජනප‍්‍රියම රූපවාහිනී කතාමාලාව වන ‘ගේම් ඔෆ් ත්‍රෝන්ස්’ පසුගිය සතියෙහි අවසන් වුණා. වසර නවයක් තිස්සේ කතාමාලා 8කින් සමන්විතව ගේම් ඔෆ් ත්‍රෝන්ස් විකාශය වුණා. අටවැනි කතාමාලාවෙන් ගේම් ඔෆ් ත්‍රෝන්ස් අවසාන වුණා. මේ වෙද්දී ඇමෙරිකානු පේ‍්‍රක්ෂක ප‍්‍රජාව ගේම් ඔෆ් ත්‍රෝන්ස් අවසාන වූ අන්දම ගැන ඉන්නේ කේන්තියකින් බව සමාජ මාධ්‍යවලට යද්දී දකින්නට ලැබෙනවා. පේ‍්‍රක්ෂකයන් පවසන අන්දමට ඔවුන් බලාපොරොත්තු වූ බොහෝ දේ කතාමාලාව අවසානයේදී ලැබී තිබුණේ නැහැ. ඒ නිසාම පේ‍්‍රක්ෂකයන් පැමිණිලි කර තිබෙනවා. ඒ පැමිණිලි නිසා ගේම් ඔෆ් ත්‍රෝන්ස් අවසානය අසාර්ථක බව ඇතැමුන් කියන බවත් පෙනෙන්නට තියෙනවා.
එහෙත් ගේම් ඔෆ් ත්‍රෝන්ස් පළවැනි කතාමාලාව මෙතෙක් රූපවාහිනියේ බිහිවූ සාර්ථකම ආරම්භය බවත්, අවසාන කතාමාලාව එතෙක් මෙතෙක් රූපවාහිනියේ කතා මාලාවකට තිබුණු සාර්ථකම අවසානය බවත් ලියුම්කරුගේ අදහසයි. එය පේ‍්‍රක්ෂකයන් කැමතිම අවසානය නොවුණත්, එය නිවැරදිවම අවසානය බව ලියුම්කරු කල්පනා කරනවා.
දකුණු ආසියාවේ ජීවත්වෙන, දේශපාලන බලය පිළිබඳව අත්දැකීම් ඇති පේ‍්‍රක්ෂකයෙක් නිසාදෝ ලියුම්කරුට ගේම් ඔෆ් ත්‍රෝන්ස් අවසානය ගැන දැනෙන්නේ සුවදායී හැඟීමක්. ලංකාවේ නූතන ඉතිහාසයේ දේශපාලනය පවා ගේම් ඔෆ් ත්‍රෝන්ස් කතාමාලාවෙන් අපූරුවට සංකේතවත් වෙන බව ලියුම්කරුට හැෙ`ගනවා.
ෆැන්ටසියක්ද?
ගේම් ඔෆ් ත්‍රෝන්ස් ටෙලිකතා මාලාව ‘ෆැන්ටසි එපික්‘ ශානරයට අයත් කතාමාලාවක්. බැලූ බැල්මට ඒ කතාව නිවැරදියි. එහෙත් එය මෑත ඉතිහාසයේ නිර්මාණය වූ යථාර්ථවාදීම කතා මාලාවක් බව ලියුම්කරුගේ අදහසයි. ෆැන්ටසි නිර්මාණවලට ආදරය කරන පේ‍්‍රක්ෂකයන් මහපොළොවට ඇද දමන්නට ගේම් ඔෆ් ත්‍රෝන්ස් සමත් වුණා.
ලේඛක ජෝර්ජ් ආර්.ආර්. මාර්ටින්, ගේම් ඔෆ් ත්‍රෝන්ස් ටෙලිකතා මාලාවට පදනම් වූ නවකතා මාලාව වන සෝන්ග් ඔෆ් අයිස් ඇන්ඞ් ෆයර් ලියා තිබුණා. ඔහු ඒ කතා මාලාව ලීවේ අතිශය ජනප‍්‍රිය වූ ලෝඞ් ඔෆ් ද රිංග්ස් චිත‍්‍රපටිවලින් ආභාසය ලබමින් බව ප‍්‍රසිද්ධ කාරණයක්. ලෝඞ් ඔෆ් ද රිංග්ස් ඇතුළු ‘ෆැන්ටසි එපික්‘ නිර්මාණ රැුසක් ඔහුගේ කතා මාලාවට පදනම් වී තිබුණා.
ගේම් ඔෆ් ත්‍රෝන්ස් කතාමාලාව වාක්‍ය කිහිපයකට ගොනු කරන්නැයි කීවොත් මෙසේ කිව හැකියි.
මනඃකල්පිත ලෝකයක පිහිටි දැවැන්ත රාජ්‍යයක යකඩ සිහසුන වෙනුවෙන් රදල පවුල් ගණනාවක පුද්ගලයන් එකිනෙකා අතර සටන් වදින අන්දම ගේම් ඔෆ් ත්‍රෝන්ස් කතාමාලාවෙන් කියැවෙනවා. මේ ලෝකයේ පවතින්නේ මධ්‍යකාලීන යුගයේ තාක්ෂණය, සංස්කෘතිය හා සංකල්ප ආදියයි. කඩු, ඊතල, අශ්වයන්, කරත්ත, මාලිගා, නයිට්වරුන්, ආගමික සංස්ථා ආදි අංගෝපාංග මේ කතාමාලාවේදී හමුවෙනවා. කුලීන රදල කුමාරවරුන් හා කුලීන කාන්තාවන් හමුවෙනවා. ඊට අමතරව මායා ලෝකයක්ද කතාවෙහි තිබෙනවා. ඇවිදින මළමිනීවලින් සමන්විත හමුදාවක්, දැවැන්ත මකරුන්, මායාකාරියන්, පුරාවෘත්ත, අනාවැකි ආදි මායාකාරී උපාංග කතාවට එකතුවෙනවා. ඒ සියල්ල නිසා මේ කතාමාලාව එපික් ෆැන්ටසියක් බව කිව හැකියි. එහෙත් ඇත්තෙන්ම එපික් ෆැන්ටසි ශානරයට අයත් මේ කතාව එපික් ෆැන්ටසියකට සම්පූර්ණයෙන්ම ප‍්‍රතිවිරුද්ධ ලක්ෂණ ගණනාවකින් සමන්විත බව ලියුම්කරුගේ අදහසයි.
ඕනෑම එපික් ෆැන්ටසියක් ආරම්භයේ සිට අවසානය දක්වා පේ‍්‍රක්ෂකයන්ට ෆැන්ටසි අත්දැකීමක් ලබාදෙනවා. පේ‍්‍රක්ෂකයන්ට වීරයන් හඳුන්වාදෙනවා. ඒ වීරයන් දුෂ්ටයන්ට එරෙහිව සටන් කොට අවසානයේදී ජයගන්නවා. ෆැන්ටසි අත්දැකීමක් සම්පූර්ණ වෙන්නේ ඒ විදියටයි. ස්ටාර් වෝර්ස්, ලෝඞ් ඔෆ් ද රිංග්ස් වැනි ලෝක පූජිත ෆැන්ටසි කතා මාලා වුව නපුර හා යහපත අතර සටනක් ලෙස පෙන්විය හැකියි.
යථාර්ථවාදීද?
මේ කතාමාලාව බැලූ බැල්මට යථාර්ථවාදී නොවන ෆැන්ටසි කතාමාලාවක් වුව, එහි නිර්මාණකරුවන් හිතාමතාම නිර්මාණය කර ඇත්තේ ෆැන්ටසි සළුපිළි ඇන්දවූ යථාර්ථවාදී කතා මාලාවක්. මේ කතා මාලාවේ පියාඹන මකරුන් හිටියත්, ඇවිදින මළමිනී හිටියත් මහපොළොවේදී ගැඹුරු මනුෂ්‍ය චරිත හමුවෙනවා. කතාමාලාවේ ගලායෑම තීරණය වුණේ ඒ මනුෂ්‍යයන් ගත් තීරණ මත මිසක පියාඹන මකරුන්ගේ තීරණ මත නොවෙයි. කතා මාලාව අවසාන වී අප නැවත හැරී බලද්දී හොඳ චරිත හා නරක චරිත තේරුම් ගැනීමද අසීරුයි.
ඇත්තෙන්ම මෙය නිර්මාණය වී තිබුණේ මධ්‍යකාලීන බි‍්‍රතාන්‍යය ආදර්ශයට ගනිමින් බව විචාරකයන් පෙන්වා තිබෙනවා. කලෙක බි‍්‍රතාන්‍යයේ තිබුණු රෝස යුද්ධය නම් රදළ පවුල් අතර යුද්ධයෙනුත් මේ කතාමාලාව ආභාසය ලබා තිබෙනවා. එමෙන්ම නූතන බල දේශපාලනයෙන්ද පැහැදිලිවම ආභාසය ලබා තිබෙනවා.
මේ කතා මාලාවේදී ජනප‍්‍රිය වූ චරිත සියල්ලම පාහේ අප මෙතෙක් දැන සිටි ෆැන්ටසි වීරයන්ගේ චරිතවලට සමාන නැහැ. යුද ශිල්පයෙහි හැකියාවෙන් අනූන, පරම්පරාවෙන්ම රදළ, යහපත් සිතක් ඇති, හැමවිටම නිවැරදි වීරයන් වෙනුවට ‘අඩුපාඩු සහිත‘ යැයි හැඳින්වෙන චරිත රැුසක් අපට හමුවෙනවා.
සමාජයේදී එවැනි අඩුපාඩු ඇති අය පීඩාවට පත්කරන්නට පාවිච්චි කරන අකාරුණික වචනවලින්ම හැඳින්වුවොත් ‘කුරුමිට්ටෙක්, අවජාතකයෙක්, අනාථ හා වැන්දඹු කෙල්ලෙක්, අතක් නැති මිනිහෙක්, කොර කොල්ලෙක්, පුංචි කාලයේදී අනාථ වුණ කෙල්ලක්, ¥ෂණය වූ කෙල්ලක්, යුද්ධ කරන්නට සිහින දකින මිනිහෙක් වගේ ගැහැනියක්, තඩියෙක්, කුලයෙන් අඩු මිනිසුන්‘ ආදි චරිත රැුසක් මේ කතා මාලාවේදී හමුවෙනවා. වඩා ශිෂ්ට යැයි සම්මත නූතන ලෝකයේදීත් පීඩාවට ලක්වෙන චරිත රැුසක් ගේම් ඔෆ් ත්‍රෝන්ස් කතාමාලාවේදී ශක්තිමත්ව නැඟී සිටිනවා. ‘අඩුපාඩු සහිත‘ මිනිසුන් නොව ශක්තිමත් මිනිසුන් ලෙස ෆැන්ටසි කතා මාලාවක ඔවුන් ඉදිරියට එනවා. ඔවුන්ගේ චරිතවල ඇති ඒ ගතිලක්ෂණ නිසාම ඒ චරිත අභ්‍යන්තර පීඩනයටත්, බාහිර පීඩනයටත් මුහුණදෙන අන්දම කතා මාලාවේදී පෙන්වනවා. ඒ අභියෝගවලට ඒ ඒ චරිත මුහුණදෙමින් ඉදිරියට එන අන්දම පෙන්වනවා.
පොරොන්දු වූ කුමරා
පේ‍්‍රක්ෂකයන්ගේ කේන්තිය ඇවිස්සවූ කාරණයක් වන්නේ ‘පොරොන්දු වූ කුමරු‘ නොපැමිණීමයි. කතා මාලාවේ මුල සිටම එහි චරිත පුනරුච්චාරණය කළ ‘පුරාවෘත්ත අනාවැකියක්‘ වන්නේ දේශපාලන අඳුර නිමා කිරීමට ‘අසෝරා අහායි‘ නම් කුමරෙක් හෝ කුමරියක පැමිණෙන බවයි. ඔහු පැමිණ ලෝකය ගලවාගන්නා බවයි. එහෙත් කතා මාලාව අවසානයේදී ඒ පුරාවෘත්ත අනාවැකිය යථාර්ථයක් වුණේ නැහැ. පේ‍්‍රක්ෂකයන් ඒ ගැන කණස්සල්ල පළකළද ලියුම්කරුට ඒ අනාවැකිය සඵල නොවීම ගැන තිබෙන්නේ අසීමිත ප‍්‍රීතියක්. නූතන ලංකාවේ මෙන්ම අපේ කලාපයේ රටවල් ගණනාවක මෙවැනි අනාවැකි ගැන ලියුම්කරු අසා තිබෙනවා. ලංකාවේදී නම් දියසෙන් කුමාරයෙකු පැමිණ රට ගලවාගැනීම ගැන පුරාවෘත්තයක් තිබෙනවා. මේ පුරාවෘත්ත සමඟ ලංකාවේ විධායක ජනාධිපති ක‍්‍රමය
ගැටගැසී මහත් දේශපාලන විනාශයන් සිදුව තිබෙන බව ලංකාවේ අප හොඳින්ම දන්නවා. ඒ නිසා ඒ පුරාවෘත්ත සියල්ල ‘බොරු‘ බවට පත්ව ‘වීරයකු‘ නැතිව කතා මාලාව අවසන් කිරීම ගැන ලියුම්කරුට දැනෙන්නේ අසීමිත ප‍්‍රීතියක්. පාලකයන් පුරාවෘත්ත බවට පත්විය යුතු නැහැ. පුරාවෘත්ත අවභාවිත කොට පාලකයන් මහජනයාව පීඩාවට පත් කරන බව සැබෑ ලෝකයේදී අප දන්නවා.
බල දේශපාලනයෙහි අකාරුණික බව ගේම් ඔෆ් ත්‍රෝන්ස් කතා මාලාවට හසු කරගන්නට උත්සාහ කෙරෙනවා. ඒ නිසාම මුල සිට පේ‍්‍රක්ෂකයන්ගේ ආදරය දිනාගත් පරිපූර්ණ වීරයන්ගේ චරිත එකින් එක ඝාතනයට ලක්වෙනවා. පේ‍්‍රක්ෂකයන් වීරයෙකු පසුපස සිටගතහොත් ඒ වීරයා පරාජය වෙන අයුරු දකින්නට පේ‍්‍රක්ෂකයන්ට සිදුවෙනවා. ගේම් ඔෆ් ත්‍රෝන්ස් කතා මාලාව ගලා ආවේ එලෙසයි. මුල්ම කතා මාලාවේ වීරයා වූ නෙඞ් ස්ටාර්ක්ගේ හිස ගසා දමනවා. ඉන්පසුව ඔහුගේ පුතා වන රොබ් ස්ටාර්ක්ගේ හිස ගසා දමනවා. ඒ අයුරින් කතා මාලාවේ වැදගත්, අවංක, වීර චරිත ඝාතනය කරමින් කතා මාලාව ඉදිරියට එනවා. මේ නපුරු බල සටනේදී අප මෙතෙක් දැන සිටි අන්දමේ වීරයෙකු වීම සිංහාසනයේ ඉඳගැනීමට සුදුසුකමක් නොවන බව මුල සිටම නිර්මාණකරුවන් ඉඟි කරනවා. අප කතා මාලාව අවසානයේදීත් එය අත්දකිනවා. මේ බල අරගලය අවසානයේදී ජයග‍්‍රාහී වීරයෙකු ඉතිරි නොවන බව මුල සිටම නිර්මාණකරුවන් ඉඟි කරනවා.
ඒ තුළින් බලය ගැන අපූරු කතාවක් කියන්නට නිර්මාණකරුවන් උත්සාහ කරනවා. සියලූදෙනා සටන් වදින්නේ යකඩ සිහසුනට. කතා මාලාවේ මුල සිට අග දක්වාම ඒ සිහසුනේ ඉඳගත් අය බලයෙන් මත් කරනවා. එක් අතකට ලංකාවේ විධායක ජනාධිපති පුටුව හා යකඩ සිහසුන එක සමාන බව ලියුම්කරුට හැෙ`ගනවා. පාලනයක් නැති අධික බලය පෘථග්ජන මිනිසුන් අන්ධ කරවන බව දේශපාලනය ගැන දන්නා ඕනෑ අයෙක් පිළිගන්නවා. ඒ නිසා ගේම් ඔෆ් ත්‍රෝන්ස් කතාමාලාව අවසානයේදී සාමාන්‍ය වීරයෙකු සිංහාසනයේ ඉඳගන්නා අයුරු දකින්නට ලියුම්කරුට ඕනෑ වුණේ නැහැ. කොටින්ම කීවොත් කතා මාලාව පුරාවට සිහසුනේ සැබෑ උරුමකරුවන් දෙදෙනා ලෙස පෙන්වූ දෙදෙනාගෙන් එක් අයෙක්වත් සිහසුනේ ඉඳගන්නවා දකින්නට ලියුම්කරුට ඕනෑ වුණේ නැහැ. ඒ දෙදෙනාම පෘථග්ජන මිනිසුන්. ඔවුන් දෙදෙනාම බලයෙන් ¥ෂිත විය හැකියි. අන්ධ විය හැකියි. එවැනි උරුමක්කාරයෙක් සිංහාසනයෙහි ඉඳගැනීමෙන් දකුණු ආසියාතික රටවල ජනප‍්‍රිය වී තිබෙන දියසෙන් කුමාරවරුන්, සිහසුනට උරුමකම් කියන කුමාරවරුන්, රජවරුන් ගැන පසුගාමී දේශපාලන කතා සියල්ල ලොව ජනප‍්‍රියම ෆැන්ටසි කතා මාලාවෙන් තහවුරු කෙරෙන්නට ඉඩ තිබුණා. ගේම් ඔෆ් ත්‍රෝන්ස් අවසානයේදී එවැන්නක් දකින්නට ලියුම්කරුට ඕනෑ වුණේ නැහැ.
එවැනි කතා මාලාවක් අවසානයේදී පේ‍්‍රක්ෂකයන්ගේ ආදරය දිනාගත් වීරයා හෝ වීරවරිය හෝ ඒ දෙදෙනාම හෝ සිංහාසනයෙහි ඉඳගන්නා අයුරු දකින්නට බලාපොරොත්තු වෙනවා නම් අඩුව ඇත්තේ නිර්මාණකරුවන්ගේ නොව පේ‍්‍රක්ෂකයන්ගේ බව ලියුම්කරුගේ අදහසයි. ඇත්තෙන්ම ගේම් ඔෆ් ත්‍රෝන්ස් අවසානයේදී ෆැන්ටසිය වෙනුවට වත්මන් ලෝකයෙහි දේශපාලන යථාර්ථයට පේ‍්‍රක්ෂකයන් ඇදවැටුණා.
සැබෑ ලෝකයට ඕනෑ වෙන්නේ පිරුණු සිරුරක් ඇති වීරයෙකු, පුරාවෘත්ත කුමාරයෙකු නොවෙයි. අනෙක් මිනිසුන්ගේ ජීවිත විනිවිද දකින්නට තරම් දියුණු කළ ඥාණයක් ඇති, දෘෂ්ටියක් ඇති පාලකයෙකුයි. ආදරය, වෛරය, ආත්මාර්ථය වැනි හැඟීම් මරා දමා මිනිසුන්ගේ යහපත වෙනුවෙන් පාලනය ගෙන යා හැකි පාලකයෙකුයි. අඩුවෙන් වැරදි කරන, සත්‍යය දකින පාලකයෙකුයි. තමන්ගේ දරු පරම්පරාවලට බලය උරුම නොකරන පාලකයෙකුයි. ගේම් ඔෆ් ත්‍රෝන්ස් අවසානයේදී අප දකින්නේ එයයි.
